Głos stanowi podstawowy element umożliwiający porozumiewanie się ludzi i kontakty społeczne.
Wśród pacjentów z zaburzeniami głosu znaczny odsetek stanowią osoby z tzw. zaburzeniami czynnościowymi. Nie stwierdza się u nich zmian organicznych w krtani (np. guzków głosowych, polipów, obrzęków) zaburzona jest natomiast czynność, tzn. nieprawidłowo pracują mięśnie krtani. Może to doprowadzić do powstania zaburzeń głosu.
Najcięższą postacią czynnościowych zaburzeń głosu jest afonia czynnościowa, czyli całkowita utrata głosu spowodowana nieprawidłową funkcją mięśni krtani.
W typowych czynnościowych zaburzeniach głosu nie stwierdza się w krtani zmian organicznych, to jednak utrzymująca się przez dłuższy czas dysfonia może doprowadzić do powstania zmian organicznych w krtani. W sytuacji, gdy mięśnie krtani są nadmiernie napięte, krtań pracuje ze zwiększonym obciążeniem, co prowadzi do mikrourazów i może spowodować powstanie np. guzków głosowych i obrzęków. Zmiany takie mogą wymagać chirurgicznego usunięcia lub długotrwałej rehabilitacji głosu. Przyczyny dysfonii czynnościowych mogą być różne, m.in. hormonalne, polekowe, mogą być one związane z chorobami metabolicznymi, zaburzeniami stężenia jonów (np. wapnia i magnezu) we krwi. Bardzo częstą przyczyną powstania zaburzeń czynnościowych głosu jest nieprawidłowa emisja głosu.
W warunkach prawidłowych głos powinien być tworzony swobodnie, bez wysiłku i z miękkim nastawieniem, to znaczy fałdy głosowe powinny zacząć się zwierać w chwili, gdy dociera do nich powietrze z płuc. Jeśli zwierają się silnie i zbyt wcześnie, głos ma twarde nastawienie i robi wrażenie tworzonego z wysiłkiem. Gdy fałdy głosowe są osłabione i zwierają się zbyt późno, głos ma nastawienie chuchające, jest słaby i szumiący.
Rehabilitacja głosu i mowy
Rehabilitacja głosu jest bardzo ważnym elementem terapii zaburzeń głosu, a w wielu przypadkach podstawowym sposobem ich leczenia. Podczas badania pacjenta z dysfonią czynnościową lekarz wyklucza najpierw inne czynniki, które mogą wpłynąć na powstanie dysfonii (np. choroby metaboliczne, zaburzenia hormonalne), zlecając ewentualnie badania dodatkowe (np. badania stężenia hormonów lub jonów we krwi, USG tarczycy i inne). Lekarz obserwuje jednocześnie sposób tworzenia głosu przez pacjenta. Jeśli stwierdza, że emisja głosu jest nieprawidłowa, zleca i prowadzi rehabilitację głosu, czyli naukę prawidłowej emisji głosu wraz z ćwiczeniami przywracającymi prawidłową czynność mięśni krtani.
W rehabilitacji głosu wykorzystywane są różne metody, które mają na celu naukę prawidłowego oddychania, ćwiczenia nastawienia głosowego i rezonansu głosowego oraz techniki manualne, poprawiające czynność krtani i normalizujące napięcie mięśni krtani. Należy podkreślić, że manipulacje na krtani może wykonywać tylko lekarz, gdyż krtań jest narządem bardzo delikatnym i niewłaściwy ucisk może być bolesny, a nawet niebezpieczny. Rehabilitacja głosu powinna być prowadzona systematycznie. Wiele ćwiczeń pacjent może po przeszkoleniu wykonywać samodzielnie w domu. Zazwyczaj rehabilitacja głosu trwa kilka miesięcy, lecz niekiedy może trwać nawet kilka lat.
Kto może skorzystać z rehabilitacji głosu?
Rehabilitacja głosu jest podstawowym sposobem leczenia w przypadku istnienia dysfonii czynnościowych, zaburzeń głosu u osób zawodowo posługujących się głosem (nauczycieli, mówców, wykładowców), u pacjentów ze zmianami organicznymi (np. guzkami głosowymi, zmianami obrzękowymi), które powstały z powodu nieprawidłowej emisji głosu. Jest również wskazana u pacjentów po zabiegach mikrochirurgicznych na fałdach głosowych.
Oferta programów terapeutyczno-rehabilitacyjnych w Centrum Głosu Dla Profesjonalistów:
-
Program poprawy komunikowania się u dzieci – „Kids Speech Care” – zobacz więcej.
Gdzie prowadzimy rehabilitację głosu?
Prowadzimy diagnostykę schorzeń narządu głosu oraz rehabilitację głosu w warunkach ambulatoryjnych i hospitalizacyjnych. Organizujemy również wyjazdowe turnusy rehabilitacyjne dla pacjentów z zaburzeniami głosu, wzbogacone o elementy balneoterapii.
