Najważniejsze zasady stosowania leków w otorynolaryngologii

2 lipca 2020 by administartor
nos_shutterstock_1051134668-2-1200x800.jpg

Sterydy donosowe i inne leki stosowane do nosa

Zgodnie z danymi przedstawionymi przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) blisko połowa pacjentów stosuje leki niezgodnie z ich zaleceniami. W niektórych przypadkach błędy dotyczące rekomendacji wynikają z nieświadomości pacjentów, jednak czasami związane są ze złą interpretacją oraz nieprzestrzeganiem reżimu dawkowania. W wyniku nadużywania lub niewłaściwego stosowania leków może dojść do niekorzystnych następstw zdrowotnych, jak również może skutkować niepowodzeniem terapii.

Donosowe sterydy

Donosowe sterydy, a właściwie glikokortykosteroidy, przepisywane są przez lekarzy bardzo często w różnych chorobach otorynolaryngologicznych, takich jak:

  1. choroby zatok z polipami nosa lub bez;
  2. ostry lub przewlekły niealergiczny nieżyt nosa;
  3. alergiczny nieżyt nosa.

Leki z tej grupy wykazują silne właściwości przeciwzapalne, przyczyniając się tym samym do cofnięcia lub ograniczenia skali występujących objawów. Co ciekawe, grupa tych leków jako jedyna wpływa na poprawę drożności nosa czy zmniejsza objawy zapalenia alergicznego. Ze względu na przewlekły charakter terapii ważne jest, aby zwrócić uwagę na prawidłowe aplikowanie oraz stosowanie tej grupy leków.

Warto podkreślić, że leki te odznaczają się bardzo wysokim profilem bezpieczeństwa ze względu na działanie wyłącznie w tym miejscu w jamie nosowej, w którym zostały podane.

Przed podaniem tej grupy leków należy oczyścić nos, na przykład poprzez jego dokładne wydmuchanie. W tym celu można skorzystać także z  0,9% roztworu chlorku sodu, nazywanego solą fizjologiczną lub izotonicznego roztworu soli morskiej. Właściwe oczyszczenie nosa ma szczególne znaczenie, gdyż dzięki temu lek będzie w stanie dotrzeć do miejsca, w którym powinien działać, zwiększając tym samym efektywność leczenia.

Przed pierwszym użyciem nowego opakowania glikokortykosteroidu należy nim energicznie wstrząsnąć i kilkukrotnie nacisnąć dozownik (ściślej mówiąc około 10-krotnie) w celu uwolnienia właściwej dawki z atomizera. W przypadku nieużywania leku przez 14 dni lub dłużej ważne jest, aby przed zastosowaniem leku sprawdzić działanie atomizera, wykonując kilku próbnych rozpyleń. Przed każdym pierwszym zastosowaniem leku należy zawsze zapoznać się z dołączoną ulotką.

W przypadku pominięcia dawki leku, należy przyjąć następną dawkę możliwie jak najszybciej. Nie dotyczy to jednak sytuacji, gdy zbliża się termin podawania kolejnej dawki – wówczas powinno się pominąć dawkę, która nie została podana. Ważne jest to, aby nie stosować dawki podwójnej w celu uzupełnienia o dawkę, która nie została przyjęta. 

Warto też wiedzieć, że aktualnie na rynku dostępny jest również donosowy glikokortykosteroid bez recepty (tzw. OTC), który zawiera substancję czynną identyczną jak leki na receptę (jednak w innych wskazaniach). Dlatego należy zawsze zwracać uwagę, aby przypadkiem nie zdublować stosowanego już leku na receptę. W przypadku wątpliwości warto zapytać o to farmaceutę.

 

Zasady prawidłowego stosowania leków donosowych są następujące:

  • Prawidłowe oczyszczenie nosa, tzn. wydmuchanie nosa oraz oczyszczanie z użyciem 0,9% roztworu soli fizjologicznej.
  • Energiczne wstrząśnięcie pojemnika z lekiem oraz ustalenie jednorodnej dawki uwalnianej z atomizera.
  • Końcówkę aplikatora należy umieścić płytko w przedsionku nosa, a końcówkę dozownika skierować w stronę wewnętrznego kąta oka.

Dlaczego to takie ważne?

  1. Po pierwsze, lek nie jest wówczas kierowany w stronę przegrody nosowej, co związane jest z możliwością uszkodzenia błony śluzowej przegrody nosowej.
  2. Po drugie, skierowanie w ten sposób dozownika z aerozolem powoduje optymalną penetrację aerozolu w nosie. Krótko mówiąc: lek wtedy najlepiej działa.
  • W zależności od dawkowania leku, jakie przepisał lekarz należy wcisnąć dozownik jeden raz lub dwukrotnie.
  • Po aplikacji należy wciągnąć powietrze i kolejno wypuścić nosem.

Przy aplikacji preparatów donosowych w sprayu bardzo ważne jest także, aby nie dotykać końcówką dozownika błony śluzowej przegrody nosowej. Z kolei podczas stosowania preparatów donosowych w postaci kropli, należy uważać, aby nie dostały się one do gardła. W tym celu polecane są dwie poniższe pozycje:

  • leżąc na plecach głowę należy maksymalnie odchylić do tyłu – wykonać aplikację leku (pozostać w pozycji 30s) – zwrócić głowę w prawo i następnie w lewo (po 30s w każdej pozycji), powrót do pozycji wyjściowej;

lub

  • leżąc na boku – głowa do dołu.

 

Leki miejscowo obkurczające naczynia krwionośne nosa

Leki miejscowo obkurczające wykazują swój efekt terapeutyczny poprzez oddziaływanie na receptory obecne w śluzówce nosa. Polega on na obkurczeniu naczyń krwionośnych nosa. W efekcie dochodzi do udrożnienia przewodów nosowych, zmniejszenia wysięku wydzieliny i ułatwienia oddychania. Leki te stosowane mogą być tylko przez bardzo krótki czas, maksymalnie przez 3-4 dni.

W terapii przewlekłej lekami donosowymi należy rozważyć uzupełnienie terapii lekami lub wyrobami medycznymi, które nawilżają błonę śluzową nosa. Na przykład sterydy donosowe podczas dłuższego stosowania mogą bowiem podrażniać i powodować suchość błony śluzowej nosa.

Na rynku farmaceutycznym dostępnych jest szereg możliwych do zastosowania preparatów dostępnych bez recepty (tzn. OTC), występujących w różnej postaci farmaceutycznej: maść, aerozole lub krople. 

Głównymi składnikami preparatów nawilżających do nosa są:

  • Olej sezamowy;
  • Oliwa z oliwek o standardach farmaceutycznych;
  • Witaminy: A, E;
  • D-pantenol;
  • Hialuronian sodu;
  • Olejki eteryczne: olejek eukaliptusowy, goździkowy, bergamotowy;
  • Wazelina, gliceryna.

Przy wyborze właściwego leczenia wspomagającego, mającego dodatkowo nawilżyć śluzówkę, należy sięgać po produkty niemające w swoim składzie związków konserwujących. Standardowo odczuwalny klinicznie efekt dodatkowej terapii uzyskany zostanie dopiero po kilku dniach od rozszerzenia terapii. Pamiętajmy – prawidłowe stosowanie leków donosowych zgodnie z wytycznymi lekarza otorynolaryngologa jest niezbędnym ELEMENTEM procesu leczenia.

Copyright by CSIM 2021. Все права защищены.

Copyright by CSIM 2023. Wszelkie prawa zastrzeżone.

Realizacja: X-Connect.pl
Cвершение: X-Connect.pl
Skip to content