Zapalenie ucha środkowego – jak je rozpoznać i leczyć?
Choroby uszu, zwłaszcza zapalenie ucha środkowego, to częsty problem, występujący niezależnie od wieku, głównie jednak pojawia się u dzieci. Wynika to z faktu, iż trąbka słuchowa w uchu dziecka jest zbudowana inaczej niż u osób dorosłych, jest krótsza i szersza, a jej ujście w gardle jest stale otwarte, przez co drobnoustroje (głównie bakterie), gromadzące się w nosogardzieli podczas infekcji górnych dróg oddechowych z łatwością przenikają do ucha. Problemom usznym sprzyjają również niedostatecznie wykształcony układ odpornościowy i szereg chorób zakaźnych, m.in.: przerost migdałków czy przewlekłe zapalenie zatok.
Jak rozpoznać zapalenie ucha środkowego?
Zapalenie ucha środkowego może mieć postać ostrego, wysiękowego i przewlekłego.
Pierwszymi symptomami rozwijającej się infekcji są: ból ucha, czasem pulsujący, nasilający się w pozycji leżącej oraz podwyższona temperatura, dochodząca u dzieci nawet do 40°C. Chory może odczuwać brak apetytu (niemowlęta wykazują niechęć do ssania), skarżyć się na złe samopoczucie, bóle głowy, mogą go męczyć wymioty i szumy uszne czy lekki niedosłuch. W bardziej zaawansowanym stadium choroby (wysiękowym i przewlekłym zapaleniu ucha środkowego) obserwuje się zalegający w błonie bębenkowej płyn.
Jak przebiega leczenie zapalenia ucha środkowego?
Natychmiastowe zastosowanie antybiotyku w ostrym zapaleniu ucha środkowego jest zalecane:
– u dzieci poniżej 6 miesiąca życia,
– u dzieci poniżej 2 roku życia z obustronnym zapaleniem ucha środkowego,
– u dzieci z wysoką gorączką i wymiotami,
– u dzieci, u których występuje wyciek z ucha.
Dzieciom powyżej 2 r. ż. oraz dorosłym, w przypadku łagodnego przebiegu choroby, podaje się zazwyczaj leki przeciwbólowe oraz przeciwgorączkowe. Jeśli po 48 h nie widać poprawy, najczęściej zachodzi konieczność podania antybiotyku. Stosuje się również leki przeciwobrzękowe. Jeśli choroba przyjmuje ostrzejszą postać (wysiękowego zapalenia), niezbędne okazuje się nacięcie błony bębenkowej (często zakładane są dreny), co pozwala na odpływ nagromadzonej w jamie bębenkowej wydzieliny. Powoduje to obniżenie ciśnienia w jamie bębenkowej i często przynosi choremu ulgę. W przypadku przewlekłej postaci zapalenia ucha środkowego, może pojawić się konieczność zastosowania leczenia operacyjnego.
Dlaczego nie wolno lekceważyć bólu ucha?
Ból ucha (zwłaszcza u dzieci) zawsze należy skonsultować z lekarzem pierwszego kontaktu lub lekarzem laryngologiem, ponieważ nieleczone infekcje mogą się łatwo rozprzestrzenić, powodując wiele groźnych powikłań, np. perforację błony bębenkowej, zapalenie ucha wewnętrznego, zapalenie błędnika, porażenie nerwu twarzowego, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych czy nawet trwałą utratę słuchu.
