Infekcje górnych dróg oddechowych najczęściej obserwuje się w okresie pomiędzy jesienią a wiosną. Z reguły wywołują niespecyficzne i łagodne objawy, nazywane przeziębieniem, jednak zdarza się, że występuje ostrzejszy ich przebieg. Za wystąpienie infekcji odpowiada ok. 200 różnych wirusów, wśród nich wirus grypy, wirus RSV i SARS-CoV–2. Jak je odróżnić?
Wirus RSV, grypa i koronawirus. Jak je rozróżnić?
RSV (ang. Respiratory Syncytial Virus) to wirus RNA z rodziny Paramyxoviridae wywołujący sezonowo infekcje układu oddechowego na całym świecie. Grypa to ostra choroba zakaźna, wywoływana przez kilka rodzajów wirusów z rodziny Orthomyxoviridae. Grypę sezonową wywołują wirusy grypy typu A i B. Wirus SARS-CoV-2 (ang. severe acute respiratory syndrome coronavirus 2) wywołuje ostrą chorobę zakaźną układu oddechowego COVID-19.
Często infekcje wywoływane przez każdy z wyżej wymienionych wirusów przebiegają podobnie. Zwykle zaczynają się od górnych dróg oddechowych, obejmujących gardło, krtań, jamę nosową i zatoki przynosowe oraz ucho środkowe. Do typowych objawów należą ból gardła, katar, kaszel, ból ucha, bóle mięśniowe, gorączka i ból głowy. W infekcjach wirusowych, w przeciwieństwie do bakteryjnych, nie występuje ropna wydzielina z nosa, a ból gardła ma mniejsze nasilenie.
Przy braku odpowiedniego leczenia infekcja może rozszerzyć się na dolne drogi oddechowe, czyli tchawicę, oskrzeliki, oskrzela i płuca. Mogą pojawić się takie objawy jak nasilony mokry kaszel, odkrztuszanie wydzieliny, uczucie duszności i bóle w klatce piersiowej. W dalszej części materiału skupimy się na zakażeniach wywoływanych przez RSV.
Zakażenia RSV u niemowląt i dzieci
Wirus RSV jest jednym z najczęstszych wirusów powodujących infekcje układu oddechowego. Atakuje zarówno dzieci, jak i dorosłych, ale u niemowląt i małych dzieci przebiega zazwyczaj ciężej.
Jak dochodzi do zakażenia?
Wirus RSV przenosi się drogą kropelkową, czyli przez kontakt z wydzieliną z nosa i gardła osoby chorej. Do zakażenia może dojść w wyniku kontaktu z osobą zakażoną, która kaszle, kicha lub po prostu mówi. Wirus może również przenosić się przez dotyk, np. gdy dotkniemy powierzchni, na której znajdowała się wydzielina osoby chorej, a następnie dotkniemy nosa lub ust.
Jakie są objawy zakażenia?
Objawy zakażenia RSV u niemowląt i małych dzieci mogą być różne. Zazwyczaj są podobne do grypy. Najczęściej występują:
- katar
- kaszel
- duszność
- gorączka
- bóle brzucha
- wymioty
- biegunka
U niemowląt objawy mogą być bardziej nasilone i mogą pojawić się dodatkowe powikłania, takie jak:
- zapalenie oskrzelików lub oskrzeli
- zapalenie płuc
- zapalenie ucha środkowego
- zapalenie mózgu
Ważne jest, aby monitorować te symptomy, zwłaszcza u małych dzieci, ponieważ RSV może prowadzić do poważniejszych problemów.
Jak leczyć zakażenie?
W większości przypadków zakażenie RSV ustępuje samoistnie w ciągu kilku dni. Leczenie ma na celu złagodzenie objawów i zapobieganie powikłaniom.
W leczeniu zakażenia RSV stosuje się leki objawowe, takie jak:
- leki przeciwgorączkowe
- leki przeciwkaszlowe
- leki udrażniające nos
W przypadku dzieci, szczególnie niemowląt, ważne jest utrzymanie nawodnienia poprzez podawanie odpowiednich ilości płynów. W przypadku wystąpienia zapalenia oskrzeli lub zapalenia płuc konieczne może być zastosowanie antybiotyków.
Czy można wyleczyć zakażenie RSV?
W większości przypadków zakażenie RSV ustępuje samoistnie w ciągu kilku dni. Leczenie ma na celu złagodzenie objawów i zapobieganie powikłaniom.=
Czy istnieją domowe sposoby na leczenie zakażenia RSV?
Nie ma naukowych dowodów na skuteczność domowych sposobów na leczenie zakażenia RSV. Bezpieczne metody obejmują utrzymanie odpowiedniego nawilżenia w pomieszczeniu, korzystanie z soli fizjologicznej do nosa oraz regularne czyszczenie nosa u niemowląt za pomocą aspiratora. Dodatkowo imbir i różnego rodzaju herbaty mogą być pomocne. Imbir posiada właściwości przeciwzapalne i może łagodzić objawy przeziębienia. Zalecane są herbaty z dodatkiem miodu i cytryny, które wspomagają odporność. Natomiast stosowanie wody utlenionej do ucha w kontekście przeziębienia nie jest zalecane.
Jak zapobiegać zakażeniu RSV?
Najskuteczniejszym sposobem zapobiegania zakażeniu RSV jest szczepienie. Szczepionka RSV jest dostępna dla niemowląt w wieku od 6 tygodni do 6 miesięcy.
Oprócz szczepienia, aby zapobiegać zakażeniu RSV można stosować następujące środki:
- unikanie kontaktu z osobami chorymi
- regularne mycie rąk
- dezynfekcja powierzchni, z którymi ma kontakt dziecko
Czy szczepionka RSV jest skuteczna i bezpieczna?
Szczeponka RSV jest skuteczna w zapobieganiu ciężkiemu przebiegowi zakażenia. Z badań wynika, że szczepionka zmniejsza ryzyko hospitalizacji o około 50%. Najczęściej występujące objawy niepożądane to łagodne reakcje w miejscu podania szczepionki, takie jak zaczerwienienie, obrzęk czy ból.
Czy można zarazić się RSV od osoby zaszczepionej?
Osoba zaszczepiona może nadal przenosić wirusa RSV, ale ryzyko zakażenia jest znacznie mniejsze niż w przypadku osoby niezaszczepionej.
Czy RSV jest niebezpieczny?
Wirus RSV może być niebezpieczny, zwłaszcza dla niemowląt i dzieci do 2. roku życia. U tych dzieci zakażenie może przebiegać bardzo ciężko i prowadzić do poważnych powikłań, takich jak zapalenie płuc, zapalenie mózgu czy nawet śmierć.
Infekcja RSV może być poważnym problemem, zwłaszcza u najmłodszych. Monitorowanie objawów, utrzymanie nawodnienia i konsultacja z lekarzem są kluczowe. W przypadku pytań dotyczących zakażenia RSV, szczepień, czy naturalnych metod leczenia, zawsze warto skonsultować się z lekarzem, który udzieli profesjonalnej porady.
